Trong những ngày qua, ông Nguyễn Hoàng Dương, Phó vụ trưởng Vụ Tài chính, Bộ Tài chính cho biết: Sẽ có Nghị định mới thay thế Nghị định 81 về trái phiếu doanh nghiệp và có hiệu lực từ ngày 1/1/2021.
Mục lục
Về nghị định 81
Khoảng cuối năm 2019 và 3 quý đầu 2020, trái phiếu doanh nghiệp trở thành tâm điểm trên thị trường tài chính. Sự phát triển quá “nóng” của loại hình trái phiếu này đã khiến cơ quan quản lý là Bộ Tài chính không thể ngồi yên. Sau vài lần ra cảnh báo, đơn vị này đã chính thức trình Chính phủ ban hành Nghị định 81 nhằm siết hoạt động phát hành TPDN, đặc biệt là các hoạt động phát hành riêng lẻ.
Có hiệu lực từ 1/9/2020, đến thời điểm hiện tại; Nghị định 81 đã đi vào thực tiễn hơn 3 tháng và cho thấy rõ hiệu quả trong việc siết chặt thị trường TPDN. Tuy nhiên, Nghị định này chỉ được coi là liều thuốc tạm thời để vá lại một phần lỗ hổng phát hành TPDN riêng lẻ của doanh nghiệp. Khi Luật Chứng khoán và Luật Doanh nghiệp (sửa đổi) chính thức có hiệu lực từ 1/1/2021 tới đây; giới phân tích đánh giá cần phải có những quy định mang tính rõ ràng hơn; để thị trường TPDN phát triển nhưng không dẫn tới bất ổn; hài hòa giữa lợi ích của nhà đầu tư và doanh nghiệp phát hành.
Để làm rõ hơn quan điểm của Bộ Tài chính trong Nghị định 81; cũng như định hướng sắp tới của thị trường TPDN; chúng tôi đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Hoàng Dương – Phó vụ trưởng Vụ Tài chính ngân hàng và các tổ chức tín dụng về vấn đề này.
Xin ông cho biết sự cần thiết của việc ban hành Nghị định 81 nhằm sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị định 163 về phát hành TPDN?
Ông Nguyễn Hoàng Dương: Cuối năm 2019, sang đến 2020, Bộ Tài chính liên tục có thông tin về thị trường TPDN. Đây là tín hiệu tốt, tạo kênh huy động vốn cho doanh nghiệp, cho sản xuất kinh doanh; nhưng cũng phát sinh những vấn đề cần khuyến nghị để giảm thiểu rủi ro cho thị trường.
Bộ Tài chính tập trung khuyến nghị với 3 nhóm đối tượng.
Một là nhóm các doanh nghiệp phát hành.
Đối tượng thứ 2 là các tổ chức tư vấn, phân phối, phát hành TP; chủ yếu là công ty chứng khoán và các ngân hàng thương mại (NHTM).
Đối tượng thứ 3 là các nhà đầu tư, đặc biệt nhà đầu tư riêng lẻ.
Lo ngại của Bộ Tài chính là có lý khi nhà đầu tư cá nhân; cả những người già về hưu chuyển dịch tiền từ tiết kiệm sang TPDN. Tất nhiên, việc chuyển dịch đầu tư là điều bình thường; nhà đầu tư có quyền lựa chọn nhưng đó là trong trường hợp nhà đầu tư đánh giá được rủi ro và chấp nhận rủi ro của trái phiếu.
Như vậy có thể nói là nhà đầu tư cá nhân đã mất đi một kênh đầu tư đầy tiềm năng?
Có lo ngại rằng Nghị định 81 ảnh hưởng tới tốc độ phát triển của thị trường; ngăn cản doanh nghiệp huy động vốn cho sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, cân nhắc giữa tính ổn định và tính rủi ro của thị trường; thì Bộ Tài chính vẫn quyết định chọn phương án thận trọng.
Chúng tôi cũng đang trình Chính phủ một Nghị định mới sẽ có hiệu lực đồng thời với Luật Chứng khoán và Luật Doanh nghiệp; khi đó đối tượng tham gia mua TPDN phát hành riêng lẻ chỉ có nhà đầu tư chuyên nghiệp; và các quy định giới hạn như ở trên sẽ được dỡ bỏ để phù hợp với quy định mới.
Còn đối với nhà đầu tư cá nhân sẽ có kênh đầu tư khác; và sự chuyển dịch này là tích cực sang TPDN phát hành ra công chúng.
TPDN loại này muốn phát hành phải được sự chấp thuận của UBCKNN. Không phải UBCKNN thẩm định và đảm bảo trái phiếu này không có rủi ro; nhưng họ sẽ thẩm định thủ tục; hồ sơ để đảm bảo thông tin doanh nghiệp là chính xác; tình hình tài chính là đúng và điều kiện để doanh nghiệp phát hành là phải có lãi
Nói về tính rủi ro của TPDN thì không thể không kể đến sự vắng bóng của các tổ chức xếp hạng tín nhiệm trên thị trường tài chính; theo ông đâu là nguyên nhân và giải pháp?
Từ trước đến nay khi chúng tôi làm việc với các cơ quan định mức tín nhiệm nước ngoài để mời họ vào Việt Nam thì đều nhận được câu trả lời; “Việt Nam làm gì có quy định phát hành TPDN phải có định mức tín nhiệm để chúng tôi làm”. Vì thế, Bộ Tài chính đã yêu cầu TP phát hành ra công chúng phải có định mức tín nhiệm. Đây chính là điều kiện để các tổ chức xếp hạng tín nhiệm quan tâm và cung cấp dịch vụ tại Việt Nam.
Hiện Việt Nam mới có 2 tổ chức xếp hạng tín nhiệm nhưng chưa hoạt động mạnh; vì nhu cầu của thị trường không quá lớn nên họ đang trong giai đoạn chuẩn bị là chủ yếu.
Bộ Tài chính đang làm việc với những tổ chức xếp hạng tín nhiệm uy tín ở nước ngoài để cung cấp thông tin về pháp lý ở Việt Nam. Đây là nền tảng để các tổ chức này cân nhắc tham gia vào thị trường trái phiếu Việt Nam.
Nguồn: diendankinhte
Tác giả: Hồng Phúc