Chứng khoán phái sinh là gì? Đặc điểm của chứng khoán phái sinh? Sau đây, cổ phiếu vàng sẽ giải đáp thắc mắc này cho bạn đọc trong bài viết dưới đây:
Mục lục
Khái niệm chứng khoán phái sinh là gì?
Theo Khoản 9 Điều 3 Luật chứng khoán 2019 quy định như sau:
Chứng khoán phái sinh là một công cụ tài chính dưới dạng hợp đồng, bao gồm hợp đồng quyền chọn, hợp đồng tương lai, hợp đồng kỳ hạn, trong đó xác nhận quyền và nghĩa vụ của các bên đối với việc thanh toán tiền, chuyển giao số lượng tài sản cơ sở nhất định theo một mức giá đã được xác định trong khoảng thời gian hoặc vào ngày đã xác định trong tương lai.
Hay nói một cách khác, chứng khoán phái sinh là một trong những loại chứng khoán được hình thành trên một tài sản cơ sở hay tài sản gốc nhất định. Giá trị của chứng khoán phái sinh phụ thuộc vào loại tài sản mà nó hình thành.
Xem thêm: Thị trường chứng khoán là gì ? Vai trò thị trường giao dịch chứng khoán?
Đối tượng áp dụng
Theo Điều 2 Nghị định 45/2015/NĐ-CP quy định:
1. Tổ chức, cá nhân Việt Nam và tổ chức, khi các cá nhân nước ngoài tham gia đầu tư chứng khoán phái sinh và hoạt động đầu tư trên thị trường chứng khoán phái sinh tại Việt Nam.
2. Tổ chức và cá nhân khác có liên quan đến hoạt động đầu tư, kinh doanh chứng khoán phái sinh và thị trường chứng khoán phái sinh tại Việt Nam.
Đặc điểm của chứng khoán phái sinh
- Đặc điểm nổi bật đầu tiên của chứng khoán phái sinh chính là mối quan hệ giữa tài sản cơ sở và chứng khoán phái sinh. Mỗi chứng khoán phái sinh được thành lập dựa trên tối thiểu một tài sản cơ sở và có giá trị gắn liền với giá trị của phần tài sản đó.
- Đặc điểm thứ hai là chứng khoán phái sinh không xác nhận quyền sở hữu với tài sản cơ sở mà chỉ là sự cam kết về quyền và nghĩa vụ phát sinh trong tương lai giữa hai bên tham gia vào hợp đồng. Thêm nữa, loại chứng khoản này còn là công cụ gắn liền cùng đòn bẩy tài chính. Do đó, chứng khoán phái sinh mang tính chất chủ yếu là đầu tư vào sự biến động giá trị của tài sản chứ không phải là sự đầu tư vào một loại tài sản thực tế.
Những giao dịch chứng khoán phái sinh vào lúc ban đầu yêu cầu về vốn đầu tư không cao, nên thấp hơn nhiều so với việc đầu tư trong thị trường tài sản cơ sở. Tuy nhiên, song song với những tiềm năng về lợi nhuận và vốn đầu tư thì nguy cơ tiềm ẩn cũng không thấp vì những dự báo của nhà đầu tư có thể chênh lệch so với thực tế.
Xem thêm: Hoạt động niêm yết trên thị trường chứng khoán
Các loại chứng khoán phái sinh
Theo như Luật chứng khoán 2019 và Nghị định 42/2015/NĐ-CP, gồm các loại như sau:
Hợp đồng tương lai
Là một trong những loại chứng khoán phái sinh niêm yết, xác nhận cam kết giữa hai bên để thực hiện một trong các giao dịch sau đây:
a) Mua hoặc bán trên một số lượng tài sản cơ sở nhất định theo mức giá đã được xác định vào ngày đã xác định trong tương lai;
b) Thanh toán khoản chênh lệch giữa giá trị tài sản cơ sở đã được xác định tại thời điểm được giao kết hợp đồng và giá trị tài sản cơ sở vào ngày đã xác định trong tương lai.
Hợp đồng kỳ hạn
Là loại chứng khoán phái sinh giao dịch được thỏa thuận trên xác nhận cam kết giữa các bên về việc mua hoặc bán số lượng tài sản cơ sở nhất định theo mức giá đã được xác định từ lúc đó vào một ngày đã được xác định trong tương lai
Hợp đồng quyền chọn
Là loại chứng khoán phái sinh, xác nhận quyền của người mua và nghĩa vụ của người bán để thực hiện một trong các giao dịch sau đây:
- Mua hoặc bán số lượng tài sản cơ sở nhất định, theo mức giá thực hiện đã được xác định. Tại thời điểm trước hoặc vào ngày đã xác định trong tương lai;
- Thanh toán khoản chênh lệch giữa giá trị tài sản cơ sở đã được xác định tại thời điểm giao kết hợp đồng và giá trị tài sản cơ sở tại thời điểm trước hoặc vào ngày đã xác định được trong tương lai.
Hợp đồng hoán đổi
Là việc bán một ngoại tệ, nhưng đồng thời cũng kết ký hợp đồng mua lại nó. Vào một thời điểm nào đó trong tương lai. Hoặc mua một ngoại tệ nhưng đồng thời lại ký hợp đồng. Bán lại nó vào một thời điểm khác trong tương lai
Như vậy, việc phân loại chứng khoán phái sinh như trên! người ta thường gọi là phân loại theo sản phẩm giao dịch. Ngoài ra, còn có cách phân loại theo phương thức giao dịch:
- Chứng khoán phái sinh niêm yết: hợp đồng tương lai và hợp đồng quyền chọn
- Chứng khoán phái sinh trên thị trường phi tập trung: hợp đồng kỳ hạn; hợp đồng hoán đổi và một số quyền chọn
Trên đây là bài viết “Chứng khoán phái sinh là gì? đặc điểm của chứng khoán là gì” của cổ phiếu vàng gửi tới bạn đọc. Mọi thắc mắc, bạn đọc hãy liê hệ ngay cho cổ phiếu vàng để được tư vấn trực tiếp!
Theo N.P